Quá trình mang thai đánh dấu sự thay đổi của nội tiết tố và cơ thể người mẹ. Đôi khi bạn có thể cảm nhận những cơn đau bụng khi mang thai. Thông thường những cơn đau tức bụng đó đến rồi đi và không ảnh hưởng đến sức khỏe thai kỳ. Tuy nhiên nếu bạn gặp những cơn đau bất thường, không rõ nguyên nhân dưới đây, bạn cần đến gặp bác sĩ và thăm khám kịp thời.
Đau bụng khi mang thai – nhận diện những nguy hiểm
Mặc dù phần lớn đau bụng khi mang thai là bình thường, đôi khi, nó có thể chỉ ra những vấn đề nghiêm trọng. Sau đây một số biến chứng nghiêm trọng có thể phát sinh do đau bụng dữ dội khi mang thai.
Mang thai ngoài tử cung
Mang thai ngoài tử cung xảy ra khi phôi thai được “cấy ghép” bất cứ nơi nào khác ngoài tử cung. Trong hầu hết các trường hợp, trứng được cấy vào ống dẫn trứng. Dấu hiệu mang thai ngoài tử cung thường thấy là những cơn đau bụng và chảy máu trong khoảng từ tuần thứ 6 đến tuần thứ 10 của thai kỳ.
Mang thai ngoài tử cung cực kỳ khó phân biệt với một thai kỳ thông thường. Đặc biệt là trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Một số triệu chứng có thể chỉ ra mang thai ngoài tử cung bao gồm:
- Đau ở bụng dưới, sau đó là một cơn đau nhói ở một bên bụng, sau đó kéo dài đến toàn bộ bụng.
- Đau quặn bụng mỗi khi mẹ bầu di chuyển.
- Chảy máu nhẹ
- Chảy máu âm đạo hoặc đốm máu nhiều hơn
- Chóng mặt hoặc cảm thấy ngất xỉu
- Tăng đi tiểu cùng với đau khi đi tiểu.
- Hàm lượng hocmon thai kỳ HCG thấp bất thường
Mang thai ngoài tử cung có thể xảy đến với 1/50 người phụ nữ. Tuy nhiên, những người có nguy cơ mang thai ngoài tử cung cao hơn, bao gồm những người có:
- Tiền sử mang thai ngoài tử cung
- Bị lạc nội mạc tử cung
- Bị tắc nghẽn ống dẫn trứng
Mang thai ngoài tử cung đòi hỏi phải điều trị y tế ngay lập tức, nếu để chậm trễ khi phôi thai quá lớn có thể vỡ gây nhiễm trùng phần phụ và máu. Nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và tính mạng của bạn.
Sẩy thai tự nhiên
Đôi khi, trải qua cơn đau bụng trong ba tháng đầu của thai kỳ có thể là dấu hiệu của sẩy thai tự nhiên sắp xảy ra. Sảy thai thường xảy ra trong 13 tuần đầu của thời kỳ mang thai và tác động khoảng 15-20% của tất cả các trường hợp mang thai.
Các triệu chứng chính của sẩy thai có thể bao gồm:
- Đau lưng cực độ
- Các cơn co thắt xảy ra cứ sau 5-20 phút
- Chảy máu nghiêm trọng có hoặc không có chuột rút
- Chảy máu hoặc đốm âm đạo sau đó là chuột rút nhẹ
- Băng huyết
Có rất nhiều nguyên nhân có thể gây sẩy thai trong ba tháng đầu của thai kỳ. Phần lớn đến từ những nguyên nhân nội tại của thai nhi. Ví dụ như các vấn đề về nhiễm sắc thể, dị tật thai bẩm sinh, rối loạn nội tiết tố, nhau thai…Ngoài ra việc dùng thuốc không đúng chỉ định của bác sĩ, hoạt động mạnh, mang vác nặng, suy nhược cơ thể…cũng có thể là nguyên nhân gây sẩy thai. Do đó, bạn cần chú ý đến thăm khám thai và nghỉ ngơi trong ba tháng đầu thai kỳ.
Sinh non
Nếu một phụ nữ mang thai trải qua các cơn co thắt thường xuyên trước khi hoàn thành 37 tuần mang thai cùng với chứng đau lưng dai dẳng, có nhiều khả năng sinh non. Sinh non có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong khoảng từ tuần thứ 20 đến tuần thứ 37 của thai kỳ.
Trong những tuần này, mẹ bầu có thể cảm thấy đau ở vùng xương chậu hoặc bụng dưới. Nó được gây ra bởi các cơn co thắt. Các cơn co thắt cũng theo sau chảy máu âm đạo. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức nếu bị đau bụng trong thời gian này.
Bong tách nhau thai
Khi nhau thai tách ra khỏi tử cung trước khi hoàn thành thai kỳ, nó được gọi là bong tách nhau thai. Điều này có thể đe dọa đến tính mạng của em bé vì nhau thai là nguồn cung cấp oxy và dinh dưỡng duy nhất cho em bé. Bong tách nhau thai thường xảy ra trong tam cá nguyệt thứ ba. Phụ nữ mang thai, người có tiền sử bong nhau thai trong các lần mang thai trước, có nguy cơ cao bị biến chứng này. Ngoài ra những người bị các biến chứng y khoa khác như huyết áp cao, tiền sản giật và chấn thương bụng cũng có thể bị bong nhau thai.
Các triệu chứng chính của bong tách nhau thai bao gồm:
- Đau bụng liên tục
- Tử cung bị cứng nghiêm trọng trong thời gian dài
- Rò rỉ ối kèm theo máu
Hầu hết mẹ bầu sẽ có dấu hiệu chuyển dạ ngay lập tức khi nhau thai tách ra và sinh con bằng cách phẫu thuật mổ lấy thai khẩn cấp. Trong trường hợp nhẹ, các bác sĩ có thể can thiệp y tế giúp duy trì thai kỳ hoặc thực hiện chuyển dạ và sinh thường.
Tiền sản giật
Tiền sản giật là tình trạng ảnh hưởng đến 5-8% phụ nữ mang thai. Nó xảy ra sau 20 tuần mang thai và được đặc trưng bởi huyết áp cao với protein cao trong nước tiểu. Tiền sản giật có thể làm chậm sự phát triển của em bé. Vì huyết áp cao có thể gây co thắt các mạch máu trong tử cung. Do đó làm giảm lưu lượng oxy và chất dinh dưỡng đến tử cung. Tiền sản giật cũng làm tăng nguy cơ bong tách nhau thai.
Tiền sản giật nặng có các triệu chứng phổ biến sau:
- Đau dữ dội ở bên phải bụng
- Đau ở phần trên của dạ dày
- Buồn nôn
- Nhức đầu
- Sưng phù tay chân bất thường
- Rối loạn thị giác
Sau 20 tuần mang thai, hầu hết các bác sĩ thường xuyên kiểm tra huyết áp của phụ nữ mang thai trong mỗi lần khám thai. Nó giúp phát hiện bất kỳ sự bất thường nào liên quan đến huyết áp.
Nhiễm trùng đường tiết niệu
Khoảng 10% phụ nữ mang thai bị nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) tại một số thời điểm trong thời kỳ mang thai của họ. Mặc dù phát hiện sớm UTI có thể được điều trị bằng kháng sinh. Tuy nhiên nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiễm trùng nghiêm trọng ở thận và làm tăng cơ hội sinh non.
Các triệu chứng phổ biến liên quan đến nhiễm trùng tiểu bao gồm:
- Đau bụng dưới
- Khó chịu hoặc cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Đi tiểu liên tục
- Nước tiểu đục và có mùi
- Kích thích ở vùng sinh dục
- Cảm giác sốt liên tục, đổ mồ hôi và ớn lạnh
- Đau ở lưng dưới, dưới lồng xương sườn hoặc trên xương chậu.
Hầu hết các bác sĩ và bác sĩ phụ khoa tiến hành xét nghiệm nước tiểu thường xuyên để kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn có thể dẫn đến nhiễm trùng tiểu. Khi được phát hiện sớm, nhiễm trùng tiểu có thể được điều trị dễ dàng bằng kháng sinh và không ảnh hưởng đến thai kỳ.
Viêm ruột thừa
Viêm ruột thừa khi mang thai có thể khó chẩn đoán. Điều này chủ yếu là do tử cung phát triển, ruột thừa bị kéo và đẩy lên cao bởi tử cung mở rộng, gây khó khăn trong chẩn đoán trong trường hợp cấp tính.
Các triệu chứng phổ biến của viêm ruột thừa ở phụ nữ mang thai bao gồm:
- Đau ở bên phải bụng
- Chán ăn
- Buồn nôn và nôn
Sỏi mật
Sỏi mật là sự hiện diện của sỏi trong túi mật của phụ nữ mang thai. Sỏi mật được tập trung ở phần trên bên phải của bụng. Trong một số trường hợp, cơn đau có thể được cảm nhận xung quanh lưng và dưới vai phải.
Sỏi mật là phổ biến ở phụ nữ mang thai, đặc biệt là ở nhóm đối tượng
- Thừa cân
- Trên 35 tuổi
- Có tiền sử bệnh về sỏi
Hầu hết phụ nữ mang thai cũng trải qua co thắt dạ dày, đau bụng nhẹ trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Nếu bạn cảm thấy sức khỏe ổn định, bạn không cần quá lo lắng về những cơn đau bụng trong thai kỳ. Ngoài ra bạn có thể áp dụng một số biện pháp quản lý cơn đau tại nhà.
Bài thuốc giảm đau bụng khi mang thai
Nếu bạn đang gặp bất kỳ triệu chứng nào cho thấy một biến chứng nghiêm trọng, tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc bác sĩ phụ khoa ngay lập tức. Tuy nhiên, nếu cảm thấy đau nhẹ ở bụng có thể thử bất kỳ phương pháp điều trị sau đây tại nhà:
Nghỉ ngơi hoặc nằm một lúc có thể giúp giảm đau ngay lập tức, đặc biệt nếu đó là do các cơn co thắt Braxton-Hicks.
Tắm nước ấm (và không nóng) có thể giúp giảm đau bụng dưới và chuột rút. Hoặc bạn có thể dùng một chai nước nóng (bọc trong một miếng vải) hoặc túi chườm ấm trên các khu vực đau có thể giúp giảm đau hiệu quả.
Ngoài ra, bạn cũng có thể thử các biện pháp sau đây để thoát khỏi cơn đau bụng:
Các bài tập nhẹ nhàng như kéo dài và yoga, đặc biệt là trong ba tháng đầu tiên, có thể điều trị các vấn đề về khí dư thừa. Bạn có thể nói chuyện với nữ hộ sinh hoặc bất kỳ chuyên gia nào khác về các bài tập tiền sản phù hợp với bạn.
Uống nhiều nước trong suốt cả ngày. Mất nước là một trong những nguyên nhân chính gây ra các cơn co thắt Braxton- Hicks.
Chia nhỏ thực đơn và thực hiện theo chế độ ăn uống lành mạnh giàu chất xơ, chẳng hạn như trái cây và rau quả.
Tạo thói quen đứng lên hoặc ngồi dần dần, thay vì những động tác đột ngột. Điều này sẽ giúp bạn trong việc giảm co thắt của bạn.
Những dấu hiệu đau bụng khi mang thai nguy hiểm
Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào được đề cập dưới đây trong bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ. Đó có thể là dấu hiệu của một biến chứng nghiêm trọng hơn. Trong trường hợp này, bạn phải hỏi ý kiến bác sĩ:
- Chảy máu hoặc cảm giác nóng rát khi đi tiểu
- Đau bụng trước khi hoàn thành 12 tuần thai kỳ.
- Chảy máu âm đạo hoặc chảy máu trong giai đoạn đầu của thai kỳ
- Có hơn 4 cơn co thắt trong một giờ
- Đau bụng dữ dội hoặc không chịu nổi
- Nhức đầu dữ dội
- Nôn hoặc sốt thường xuyên
- Sưng bất thường ở mặt, chân hoặc tay
- Dịch tiết âm đạo bất thường
Trong một số trường hợp, những triệu chứng này có thể không liên quan đến thai kỳ của bạn và có thể được gây ra do một số tình trạng y tế khác như u nang buồng trứng, bất thường ở thận, nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc các vấn đề về túi mật.
Mặc dù đau bụng khi mang thai là dấu hiệu thường gặp, nhưng nên đi khám bác sĩ nếu bạn cảm thấy rất nghiêm trọng và không thể chịu đựng được đối với bạn.
Xem thêm
Huyết áp cao trong thai kỳ – nguyên nhân, triệu chứng, điều trị
